Psychische problemen, eetstoornissen, agressie, moeilijkheden op school, verdriet of ander ongewoon gedrag van kinderen en jongeren kunnen wijzen op een verstoring in het familiesysteem. Kinderen voelen een onvoorwaardelijke liefde voor hun ouders. Dit betekent dat wanneer het niet goed gaat met een van de ouders, het kind als vanzelf in actie komt. Het wil altijd de rust in het systeem herstellen. Kinderen gaan bijvoorbeeld zorgen voor de ouder met wie het niet goed gaat. Kinderen denken oprecht ( onbewust) dat zij de lasten van de ouders kunnen dragen en oplossen. Dit noemen we magisch denken.
De rollen tussen kind en ouder draaien dan als het ware om, de kleine (het kind) gaat voor de grote (de vader of de moeder) zorgen.
Wat kun je als ouders doen voor kinderen?
Zorg goed voor jezelf zodat een kind zich onbelast en vrij voelt. Laat je kind kind zijn. Neem zelf verantwoordelijkheid voor tegenslagen zoals relatieproblemen, moeilijkheden op het werk, ouders, vrienden of ziekte. Haal steun bij je partner, familie, andere volwassenen of een professional. Blijf benoemen naar je kind dat het zich daar geen zorgen om hoeft te maken. Je kunt zelfs letterlijk liefdevol zeggen: ‘Jij bent de kleine, ik de grote, ik los dit met andere grote mensen op’. Het is zinvol om familieopstellingen met ouders te doen: als zij de thema’s uit hun eigen systeem opruimen worden de kinderen hier niet (of minder) mee belast.
Naast dat kinderen vanuit een grote liefde voor hun ouders willen zorgen, kunnen ze ook verstrikt zijn.
Bert Hellinger (de grondlegger van het familieopstellen) heeft ontdekt dat kinderen vaak de gevoelens en gedragingen overnemen van een verstoten persoon binnen de familie uit het verleden. Als dit niet duidelijk wordt, kan zo’n kind een leven lang vasthouden aan gevoelens en gedragingen, die in feite niet van hemzelf zijn.
Bert Hellinger gebruikt hiervoor het woord ‘verstrikking’. Het kind is dan (ook wanneer men reeds volwassen is) met de verstoten persoon verstrikt. Het kind neemt de plaats in van de verstoten persoon en doet daarmee (volledig onbewust) een poging om het evenwicht in het familiesysteem te herstellen.
Diegene is dan niet vrij is om zijn eigen leven te leiden. Deze persoon leeft zijn leven zo gezegd ‘in dienst van’, maar dit alles gebeurt volledig onbewust.
Voor zover ik weet zijn familieopstellingen de enige methode waarin deze verstrikking met een vroeger familielid zichtbaar gemaakt kan worden. Door een familieopstelling is het vaak mogelijk om er achter te komen met wie een cliënt verstrikt is. Wanneer de dynamiek die zich binnen een familiesysteem afspeelt zichtbaar geworden is bestaat er voor de cliënt de mogelijkheid om zich los te maken van de verstrikking en zijn eigen leven te gaan leiden.
Mogelijke uitingsvormen van verstrikkingen of onbewust trouw zijn aan een familielid of familiepatroon kunnen zijn:
Maar ook verschijnselen zoals depressies, schuldgevoelens, verslavingen, psychische stoornissen, suïcidale neigingen of ziekten kunnen duiden op deze verborgen bindingen met vroegere familieleden.
Samen Systemisch Werken
Zutphenseweg 95
7241 SB Lochem